Cele pśipadnje jo Serbski informator pśišeł do daty, z aktualneje rozpšawy źěłabnosći zagroniteje wokrjesa LDS (Damna-Błota) Sabiny Kušoweje, až w wokrjesu LDS dajo tuchylu dwě městnje, źož se wucy serbska rěc na šulskej rowninje we wokrejsu LDS: w tšupcańskej a luboraskej šuli. W tšupcańskej šuli pśesajźa se projekt Witaj teke 2021, což njezaźiwa. To jo staw, kótaryž jo šyrokej zjawnosći znaty. Ten drugi fakt jo, až serbšćinu 2021 we Luborazu (jano hyšći) ako zwenkašulsku aktiwitu we formje AG dajo.
Aby se Serbski informator lěpjej informěrował, jo napšašował wšake boki, lěc pśitrjefijo, až jo cuzorěcna wucba w luboraskej šuli na AG zreducěrowana była. To, až dajo jano hyšći AG jo nam wobkšuśiła jadna ceptaŕska źěłowa móc, kótaraž jo kśěła anonymna wóstaś. Na napšašowanju w Chóśebuskem šulskem amśe, wót ga to tak jo, cogodla a do ga, njejo Serbski informator wót jogo wjednika Uwe Madera žedno wótegrono do wózjawjenja toś togo artikela dostał.
W Luborazu jo slědne lěta (nanejmjenjej do wubuchnjenja korona-pandemije) statkowała wjelgin angažěrowana ceptaŕka, kótaraž jo pśinosowała, až se licba wuknikow w cuzorěcnej wucbje dolnoserbšćiny na něźi 20 wuknikow pówušyjo. Togodla jo to zniženje statusa serbskeje wucby w Luborazu skerjej negatiwne. Reducěrowanje luboraskeje serbskeje cuzorěcneje wucby jo za Serbow na politiskej rowninje katastrofalne, dokulaž jo Luboraz była jadnučka eksklawa ze serbskego sedleńskego ruma, źož se južo stolěśe a dlej serbski njepowěda a źož jo weto wobstojała kontinuita we wucenju serbskeje rěcy.
Z perspektiwy rewitalizacije njejo luboraske stojnišćo wjele pśinjasło, ale to płaśi teke za wětšynu zakładnych šulow, kótarež njepśewjedu wopšawnu imersiju, aby dojšło do procesa rewitalizacije. Togodla na drugem boce, wšake do togo směra rozmysluju, až jo lěpjej koncentrěrowaś dobrych ceptarjow na mjenjej stojnišćow, aby pšawu imersiju teke w šulskem wobłuku pśewjadli.
Serbskemu informatoroju su centralizěrujuce, zreducěrujuce pominanja na serbsku wucbu ze wšakich bokow znate. Južo dłujko powěda se w serbskich a drugich politiskich gremiumach, až njejo licba ceptarjow dosegajuca za tak wjele šulskich stojnišćow ako jo w Dolnej Łužycy. Teke dilema mjazy masu a klasu jo dalej lažeca wóstała a se pśecej zasej wuzwignjo, až jo lěpjej, se na kwalitu koncentrěrowaś město togo až se na wjele stojnišćow kapacity broje, kótarež mało wuspěcha pśinjasu.
Wšake rozgrona su se mjazy serbskimi, kubłańskimi a statnymi gremiumami wjadli a su se wuzwignuli wšake pótrjeby pólěpšenja. Weto ewaluacija serbskich zakładnošulskich póbitowanjow, kótaruž jo Institut za sorabistiku w Lipsku pśewjadł, jo wóstała jano we formje papjery a praktiske napšawy za pólěpšenje kwality serbskeje wucby ze zaměrom rewitalizacije z njeje njejsu se pśesajźili.
Situacija na stojnišćach w drugich stronach njejsu teke nejlěpše. Serbski informator jo źinsa do informacije pśišeł, až musy wuknik/-ca w picańskej zakładnej šuli se rozsuźiś, lěc co serbšćinu abo nabóžninu wuknuś. Z tym jo serbšćina teke we wónem stojnišću wobgrozona.
Wóstanjo pšašanje, cogodla serbske politiske gremiumy a druge njejsu doněnta na toś to reducěrowanje serbskeje wucby w Dolnej Łužycy reagěrowali. Wokrjes LDS jo samo do Domowiny pśistupił a gaby se napšawdu k serbskemu wuznał, by transparentnje wo serbskej wucbje we wokrejsu diskutěrował a by licbu stojnišćow serbskeje wucby kwalitnje zwušył a rozšyrił. Toś to pśistupjenje jo na kóńcu jano symbolika, jolic až serbska rěc njegrajo w tom wokrejsu žednu abo źeń a mjeńšu rolu.
