Na swojim posedźenju 13.01 wuzwolichu čłonojo ZP Domowiny nowych sobustawow Załožboweje rady. Poslednje wosme městno njebu wobsadźenje, dokelž njejsu sej Domowinjenjo wěsći byli, kak jednać, jeli dwaj kandidataj runu ličbu hłosow dóstanjetaj. Nazhonjenja přewědźenja wólbow w Domowinje njefaluja. Skerje zda so, zo je zadźěwanje čiłeje diskusije w přichodnej załožbowej radźe chcyte.
Takle wuprajichu so Serbski sejm a kandidaća dr. Hagen Domaška, dr. Měrćin Krawc, Marlis Pjacec za městno w Załožbowej radźe ze swojej nowinskej zdźělenku dźeń po Zwjazkowym předsydstwje Domowiny:
“Wólba nowych sakskich čłonow Załožboweje rady Załožby za serbski lud přez po towarstwowym prawje organizowany třěšny zwjazk Domowina – Zwjazk Łužiskich Serbow z.t. dnja 13. januara 2023 skónči so w eklaće. Bjezposrědnje do wólbow bu wobstejacy wólbny porjad we wažnych dźělach tak změnjeny, zo bu prěni raz 50%- zadźěwk zawjedźeny. Tole rezultowaše w njewobsadźenju zastupowacych městnow Załožboweje rady najebać dosć kandidatow a kandidatkow. K tomu wuprajeja so potrjecheni kaž sćěhowace: „Smy so na wólbach wobdźělili, dokelž chcemy so na centralnym městnje rozdźělenja srědkow na dobro serbskeho ludu angažować. Runočasnje smy so z tym, najebać naše kritiske nastajenje napřećo aktualnej politiskej strukturje w serbskim ludźe, tež jako akt přiručenja a podpěry Domowiny k dispoziciji stajili, wšako je so w prěnjej dobje požadanja přemało kandidatow přizjewiło. To smy w swěrnej wěrje nastupajo płaćiwy wólbny porjad činili. Tele wólby maja wysoki demokratiski narok, dźe we wolenym gremiju tola wo wužiwanje wysokich sumow zjawnych srědkow, potajkim wo wyšnostny nadawk. Z hrózbu dyrbjachmy na wědomje brać, zo je zwjazkowe předsydstwo Domowiny na spočatku posedźenja ze změnu wólbneho porjada přez zawjedźenje poměrow minimalneje wjetšiny na rozsudnym městnje nowe zadźěwki natwariło. Tole cyle wočiwidnje, dokelž bychu so na zakładźe snadneje ličby kandidatow po płaćiwym wólbnym porjedźe tež kandidaća wobkrućili, wot kotrychž bychu so njepřijomnych a jara kritiskich prašenjow bojeć měli.“ Měrćin Krawc doda: „Wyše toho buchu kandidaća při naprašowanju agresiwnje zatrašeni a nałžani1 . Tak čłon zwjazkoweho předsydstwa Bjarnat Cyž kandidatam bjez spřećiwjenja sugerowaše, serbscy čłonojo Załožboweje rady bychu jako team wo wšěch wobsahowych naležnosćach institucionelneho a projektoweho spěchowanja rozsudźili a pjenjezydawarjo jeničce ke kontroli dodźerženja spěchowanskich směrnicow tu byli. Tole znapřećiwi so kompletnje Załožbowym wustawkam a samo swójskim njedawnym wuprajenjam, w kotrychž sej tole hakle za přichod žadaše a rozžohnowace so radźićeljo dotalny „systematiski zmylk“ moněrowachu, zo njemóža so woleni serbscy radźićeljo přesadźić2 . Jednaćelce Domowiny Judit Šołćinej bě nimo toho Załožbowy zarjad přihłosował, zo bychu tři zastupowace zastojnstwa dosahali (napřećo jasnemu wuprajenju Załožby za serbski lud na jeje facebookowej stronje wo 4. zastupjerjach3)). Předsyda Domowiny Dawid Statnik twjerdźeše, zo móže zastupjer tež wjacorych rjadnych čłonow zastupować (a z tym wjacore hłosowanske prawa na sebi zjednoćić). Woboje staja wustawki a jednanske porjady Załožby po dobrozdaću lubowólnosći k dispozicij. Tole wšo podrywa wěryhódnosć zwjazkoweho předsydstwa Domowiny najhłubšo a ćisnje wohańbjace swětło na naš lud.“ Hagen Domaška: “Nowozawjedźeny 50%-zadźěwk je reakcija na reformowe prócowanja zwonka Domowiny a pokazuje dwoje: sprěnja móže so kandidat/kandidatka jenož wěsće wolić, hdyž so wólbokmani – potajkim čłonojo zwjazkoweho předsydstwa – do toho wothłosuja. To znapřećiwja mysličce tajnych wólbow, kotrež su we wólbnym porjedźe předwidźane. Što da by so stało, hdyž by so město 10 samo 30 kandidatow/kandidatkow přizjewiło? Potom njeby so z 50%-zadźěwkom snano nichtó wuzwolił. Zdruha ma so z tym zadźěwać, zo móža njelubowani zwonkastejacy, n.př. podpěraćeljo Serbskeho sejma, do Załožboweje rady zaćahnyć. Domowina so z tym před kritiskimi měnjenjemi chowa. Mnohotnosć měnjenjow w Załožbowej radźe so kumštnje wobmjezuje. Wosobinsce je mje wosebje toksiska atmosfera zatrašiła, kotraž je přez agresiwne zadźerženje knjezow Bělka, Cyža a Leipnera za čas naprašowanja nastała. Přeju druhim čłonam zwjazkoweho předsydstwa Domowiny, zo móhli rozmołwnu kulturu w zmysle konstruktiwneje zhromadnosće změnić.“ Kaž so tu znowa pokaza, je priwatne towarstwowe prawo za wysoki narok ludoweho zastupnistwa, kaž je to za wyšnostne nadawki Załožboweje rady trěbne, dospołnje njehodźace. Politiska struktura serbskeho ludu trjeba nuznje reformu k direktnjedemokratiskim principam legitimacije. Lud, kotryž so jako tajki chutnje bjerje, dyrbi so na statnych standardach za wolene zastupnistwa teritorialnych zjednoćenstwow ze swobodnymi a direktnymi wólbami orientować, hdyž chce ze statom politisce na samsnej runinje agěrować. Problem je, zo pomjenuje třěšny zwjazk Domowina najwjace serbskich čłonow Załožboweje rady, a je zdobom jedyn z najwjetšich přijimarjow srědkow. Z tym wobsteja w mnohich posudkach kritizowane konflikty zajimow, zajatosće a konstelacije samoposłužowanja kaž tež njedostatk demokratiskich nutřkoserbskich kontrolow dale.”
Dalše reakcije, samo ze Załožby kaž tež čłonow ZP, kotřiž njewobkedźbowachu žadyn chaos na poslednim posedźenju, buchu w poslednich wudaćach Serbskich Nowin wozjewjene.
Nóžki
- 8. (wurjadne) posedźenje Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny, 13.01.2023:
www.youtube.com/watch?v=fg0WJD3YWuo
2
Nowinska zdźělenka Domowiny wot 28.11.2022: „Diskusija w zwjazkowym předsydstwje
Domowiny wo móžnej změnje strukturow Załožby za serbski lud“:
https://www.domowina.de/hsb/medijowy-wobluk/blog/diskusija-w-zwjazkowym-predsydstwjedomowiny-wo-moznej-zmenje-strukturow-zalozby-za-serbski-lud-2075
3
Facebook-post Załožby za serbski lud wot 05.01.2023 k předstajenju kandidatow:
www.facebook.com/zalozba
pm